Phân loại máy quét mã vạch (Barcode Scanner).
Tùy theo công nghệ chế tạo và tùy theo nhu cầu, mục đích sử dụng mà
người ta phân loại barcode scanner theo nhiều cách khác nhau như theo
công nghệ, theo công dụng, theo cổng giao tiếp, theo cấu tạo v.v.v.
Phân loại theo công nghệ
Hiện nay máy quét barcode quang học được phân chia thành 2 loại:
1. CCD Scanner:
Các máy quét theo công nghệ CCD nói chung đáng tin cậy và rất bền, khả
năng nhạy sáng cao, thu thập dữ liệu tốt hơn., Đặc biệt có thể đọc
được mã vạch dưới ánh sáng mặt trời. Đọc được mã vạch 1D và GS1
Databar. Khuyết điểm chủ yếu của nó là chỉ quét được barcode trên bề mặt
phẳng với cự ly gần, không quét được barcode theo chiều cong như các
loại barcode dán trên chai, nhưng bù lại giá thành của CCD scanner rẻ
hơn nhiều so với loại laser scanner.Các máy quét sử dụng khả năng nhạy
sáng của con chíp CCD để bắt và chuyển đổi thông tin chứa trong lượng
ánh sáng mà nó nhận được vào một file digital. CCD khiến cho hình ảnh
trong trẻo, sáng đẹp và nhạy hơn, giảm độ nhiễu và tông màu rực rỡ hơn
2. Laser Scanner:
Các máy quét barcode dùng tia sáng laser cho ra tia sáng rất mãnh cắt
ngang bề mặt barcode. Ưu điểm của các máy quét dùng tia laser là quét
rất nhạy, chính xác, có thể quét mã vạch trên bề mặt cong và có khả năng
quét tầm xa. Nhược điểm: không bền bằng máy quét CCD vì máy quét laser
dùng mắt đọc tia laser tưong tự như mắt đọc của đầu đĩa. Sau 1 thời gian
đọc có giới hạn, mắt đọc có thể bị yếu đi xin ra hiện tượng "kén
barcode" giống như hiện tượng kén đĩa của đầu đĩa hình và có thể bị hư
hẳn.
Phân loại theo công dụng
1. Linear Barcode Scanner (Máy quét barcode tuyến tính hay 1-D):
Quét được các loại barcode 1D thông dụng và 1 số không thông dụng.
Thường đây là loại barcode cầm tay (handheld scanner) phát ra tia sáng
thẳng nằm ngang. Linear Scanner quét được bao nhiêu loại barcode 1-D cần
phải tra cứu ở sách hướng dẫn sử dụng, điều này có nghĩa là có 1 số
loại ký hiệu barcode 1-D mà máy không quét được.
2. 2D Barcode Scanner (đầu đọc mã vạch 2D):
Còn gọi là Barcode Imager là loại máy quét hay đầu đọc mã vạch 2D như
PDF-417, Data Matrix, MaxiCode, v.v... và lẽ dĩ nhiên cũng có thể đọc
được các loại mã vạch 1 chiều. Barcode Imager có thể là loại cầm tay
hoặc để bàn như trong siêu thị thường dùng.
máy quét mã vạch 2D dùng tia laser sau đó phản xạ bằng 1 hệ thống lăng
kính để tạo thành 1 chùm sáng phủ trên mọi góc độ của ký hiệu mã vạch.
Chính vì vậy, khi quét loại mã vạch 1D bằng máy quét mã vạch 2D, ta có
thể quét theo bất cứ chiều nào cũng được, trong khi đó nếu dùng máy quét
1D, ta phải bắn tia sáng cắt ngang qua toàn bộ mã vạch. Đó cũng là lý
do các siêu thị lớn thường chọn máy quét để bàn 2D để đọc và tính tiền
các món hàng.
Phân loại theo cổng giao tiếp
Có 3 loại cổng giao tiếp mà máy quét mã vạch thường sử dụng:
1. Loại dùng cổng Keyboard (còn gọi là Keyboard Wedge):
Với cổng giao tiếp này, khi kết nối với máy tính, ta phải rút dây bàn
phím ra khỏi máy tính rồi cắm dây của máy quét vào. Đặc điểm của máy
quét mã vạch dùng cổng Keyboard là chỉ cần dùng 1 phần mềm văn bản thông
dụng như Nodepad, Word hay Excel cũng có thể quét được mã vạch.
Thường các máy quét cầm tay hay sử dụng cổng Keyboard vì nó tiên lợi, dễ sử dụng và không cần driver gì cả.
2. Loại dùng cổng RS-232 (còn gọi là cổng COM)
máy quét mã vạch sử dụng cổng RS-232 thường phải cung cấp thêm 1 nguồn
điện 5VDC từ bên ngoài và phải dùng phần mềm đặc biệt kèm theo máy để
setup và quét mã vạch. Thường các loại máy quét để bàn và các loại máy
quét 2D hay sử dụng cổng RS-232.
3. Loại dùng cổng USB
Dùng cổng USB có thể cắm thẳng thiết bị vào máy tính mà không cần phải
shutdown máy, tốc độ truyền dữ liệu nhanh và dữ liệu quét cũng có thể
đưa thẳng vào các phần mềm văn bản thông dụng như trường hợp máy quét
dùng cổng keyboard.
Phân loại theo cấu tạo:
Tùy theo môi trường sử dụng và cách thức sử dụng mà các nhà chế tạo ra
máy quét barcode có nhiều chủng loại barcode scanner khác nhau như dạng
cầm tay, dạng để bàn, dạng không dây, dạng đũa, dạng đọc thẻ mã vạch,
dạng kéo thẻ v.v... Dưới đây là 1 số dạng scanner thông dụng:
1. Dạng cầm tay (Handheld Scanner):
Dạng cầm tay thường được sử dụng trong các cửa hàng bán lẻ, trong nhà
sách, dùng để kiểm tra khi in mã vạch. Dạng cầm tay có cả 2 dạng là CCD
scanner và Laser scanner và thường là loại tuyến tính. Tuy nhiên cũng
vẫn có dạng cầm tay 2D có thể quét được mã vạch 2 chiều. Đa số các loại
máy dạng cầm tay này đều có kèm theo chân đứng và giá đỡ, do đó dạng cầm
tay vẫn có thể để bàn được như thường. Dạng cầm tay là loại scanner rẻ
tiền nhất trong số tất cả các chủng loại barcode scanner
2. Dạng để quầy hay để bàn (In-counter Scanner):
Dạng để bàn là loại 2D barcode scanner sử dụng chùm tia sáng laser
quét với tốc độ rất cao, có thể quét lên đến tốc độ 2000 scans/second.
Với tốc độ này, máy quét rất nhạy và có thể quét được các loại mã vạch
kém chất lượng. Dạng máy quét để bàn thường được dùng trong các siêu thị
hay các trung tâm thương mại cỡ lớn. Kết hợp với hệ thống POS tạo thành
điểm bán hàng mang tính chuyên nghiệp và hiện đại.
3. Dạng Desktop (Desktop scanner):
Là loại scanner nhỏ gọn được kết nối thường xuyên với máy vi tính
giống như là 1 thiết bị ngoại vi. Dạng Desktop thường chỉ quét được
barcode 1D và được sử dùng cho các công việc văn phòng, các cơ quan hành
chánh có nhu cầu quét mã vạch trên giấy tờ tài liệu.
4. Dạng đọc thẻ, coupon, tài liệu:
Là loại máy quét 2D sử dụng chùm tia laser và có tầm quét xa và rộng.
Tốc độ quét của loại này lên đến trên 1000 scans/second. Dạng máy quét
dùng để đọc thẻ, phiếu, tài liệu có hình thức rất đa dạng. Có loại có
kích thước lớn có chân đứng nhưng cũng có loại nhỏ gọn để bàn có thể
xoay được v.v...
Có thể sử dụng loại máy quét này ở các quầy tính tiền trong các Club,
quầy Bar, cửa hàng ăn uống khi thẻ barcode được sử dụng như là thẻ hội
viên (membership)
5. Dạng không dây
Sử dụng công nghệ Bluetooth loại máy này gồm 2 phần: 1 phần nối với
máy tính và phần kia là scanner không dây sử dụng Pin sạc. Loại scanner
này dùng để quét mã vạch trên các món hàng lớn mà ta không thể bê nó về
quầy tính tiền được. Thí dụ như ta phải quét những vật nặng và ở xa như
máy giặt...
6. Dạng Portable Data Terminal
Đây là dạng máy trạm theo công nghệ không dây RFID mà các công ty chuyên
bán các thiết bị mã vạch của chúng ta thường gọi là "máy kiểm kho". Các
Data Terminal thu thập dữ liệu và lưu trữ vào bộ nhớ của máy. Sau đó có
thể truy xuất dữ liệu tại máy hoặc Download về máy tính để xử lý. Sự
khác biệt giữa Data Terminal và loại máy dạng không dây là Terminal hoạt
động như 1 máy trạm, có Firmware và có thể lập trình cho dữ liệu thu
thập, còn loại máy không dây chỉ hoạt động như 1 máy quét cầm tay thông
thường, tức là dữ liệu thu thập được truyền thẳng về máy vi tính. Do đó
nó được xếp vào loại Handheld Scanner chứ không phải theo công nghệ
RFID. Portable Data Terminal được sử dụng trong hệ thống kiểm kho, kiểm
tra hàng hoá trên các kệ hàng hoặc thu thập dữ liệu ở những nơi xa không
gần máy tính.
7. Dạng máy quét công nghiệp (Industrial Barcode Scanner)
Dạng máy quét công nghiệp dùng để kiểm tra hàng hoá sản xuất ngay tại
đầu ra của băng chuyền. Từ đó biết được chính xác số lượng, mã mặt hàng
của mỗi sản phẩm, tiết kiệm được nhân lực và thời gian dùng để kiểm tra
sản phẩm. Dạng này có độ chính xác rất cao, được thiết kế treo giống như
đèn sân khấu. Chùm tia sáng phát ra có miền quét rất sâu và phủ rộng,
có thể quét cùng lúc nhiều loại mã vạch trong vùng phủ sáng. Được sử
dụng chủ yếu cho các khu công nghiệp, các xí nghiệp sản xuất hàng hoá
trên băng chuyền. Loại máy quét này cũng có thể được bố trí trong kho.
Khi đó mỗi 1 kiện hàng được mang ra đều phải qua vùng phủ sáng của máy
quét và do đó thông tin trên kiện hàng được ghi nhận. Được sử dụng trong
vận chuyển, giao nhận hàng hóa.
8. Dạng kéo thẻ (Barcode Slot Reader)
Dạng kéo thẻ mã vạch cùng với thẻ từ và thẻ thông minh được ứng dụng
trong công nghệ nhận dạng tự động như hệ thống Access Control dùng để mở
cửa, hệ thống Time Attendence dùng để chấm công, quản lý nhân sự. Sự
khác nhau giữa 1 máy barcode slot reader và 1 máy quét barcode thông
thường là ở chỗ khi kéo thẻ barcode, mã số được đưa vào máy đọc sẽ tác
động 1 hiệu ứng điện và cơ học để làm mở cửa, mở khoá (Access Control),
hoặc mã số được đưa vào 1 phần mềm quản lý nhân sự nhằm mục đích chấm
công, quản lý nhân viên.
